Onderwijs in de gemeente Hingene
G
emeentelijke jongensschool van Eikevliet (1936-1975)
De
aanbesteding
voor
het
bouwen
van
een
nieuwe
school
werd
goedgekeurd
in
de
zitting
van
18
oktober
1936
en
werd
toegewezen
aan
Theofiel
Segers
voor
de
prijs
van
146.938
frank.
Voor
dit
werk
werden
60%
subsidies
voorzien,
terwijl
de
resterende
40%
werd
geleend
bij
het
Gemeentekrediet van België
met een looptijd van deels 60 jaar en deels 5 jaar.
Deze
nieuwe
school
was
voorzien
van
twee
klassen
en
bezat
een
afgesloten
en
geplaveide
koer.
Architect
Ernest
Lamot
,
die
ook
het
gemeentehuis
van
Hingene
(1938)
ontwierp,
had
op
3
april
1937
een
plan
ingediend
met
een
bestek
van
8.400
frank
voor
het
bouwen
van
een
k
euken
aan de
onderwijzerswoning
. In de zitting van
18 september
werd dit plan en bestek goedgekeurd.
In
de
zitting
van
18
oktober
1937
werd
Theofiel
Segers
uit
Hingene
aangesteld
als
aannemer
voor
het
bouwen
van
een
nieuwe
gemeentelijke
jongensschool
.
De
werken
startten
op
maandag
29
november
1937
en
hadden
normaal
beëindigd
moeten
zijn
op
29
mei
1938
.
Echter,
op
16
maart
1938
werden
de
werken
vertraagd
omdat
een
deel
(133
m²)
voor
het
bouwen
van
het
lokaal
voor
medisch
schooltoezicht
nog
niet
onteigend
was.
De
spoedonteigening,
die
normaal
zes
weken
duurde,
werd
door
de
gemeente
aangevraagd,
maar
door
omstandigheden
werd
deze
pas
op
14
mei
doorgevoerd.
Op
7
juni
kon
de
aannemer
de
werken
hervatten
nadat
de
onteigening
was
betaald.
De
werken
eindigden
uiteindelijk
op
30 juli 1938
.
In
de
zitting
van
5
februari
1938
werd
de
vraag
van
Clement
Verbruggen
voor
het
bouwen
van
een
pomphuis
aan de onderwijzerswoning positief beantwoord.
Op
6
oktober
1941
meldde
Mathilde
Mees
dat
zij
drie
maanden
afwezig
zou
zijn
wegens
ziekte.
Zij
kreeg
haar
eervol
ontslag
op
30
november
1941
.
Ze
werd
tijdelijk
vervangen
door
Jozef
Langbeen
,
die
in
dienst
kwam
op
7
oktober
1941
.
Dit
was
de
laatste
aanstelling
van
een
onderwijzer
door
het
gemeentebestuur
tijdens
de
oorlog.
Vanaf
1
januari
1942
werden
de
benoemingen
in
het
gemeentelijk
onderwijs
gedaan
door
een
daartoe opgerichte
'Tijdelijke Commissie voor Onderwijsaangelegenheden'
.
Op
15
maart
1942
benoemde
deze
commissie
Gaston
Van
Vracem
tot
onderwijzer
te
Eikevliet.
Toen
de
bezetter
door
de
geallieerden
uit
het
land
werd
verdreven,
werden
alle
commissies,
die
door
de
bezetter
in
het
leven
waren
geroepen,
met
onmiddellijke
ingang
opgeheven.
Met
een
schrijven
van
11
september
1944
werd
Gaston
Van
Vracem
ontslagen
door
de
gouverneur
van
de
provincie
Antwerpen,
met
ingang
van
4
september 1944
, de dag van de
bevrijding
.
Gustaaf De Clercq
werd op
18 september 1945
tot waarnemend onderwijzer aangesteld en werd op
1 december 1945
vast benoemd.
Op 20 oktober 1949 werd
Celina Spiessens
(°24/5/1908 - †20/9/1986) aangesteld als
kuisvrouw
van de gemeentelijke jongensschool.
Tijdens
de
gemeenteraad
van
9
november
1950
werd
besloten
om
met
ingang
van
4
december
1950
een
derde
klas
te
erkennen,
mits
men
de
vierde
graad
inrichtte.
Dit
was
ter
vervanging
van
de
voorlopig
afgeschafte
vierde
klas
van
de
jongensschool
van
Hingene
vanaf
het
schooljaar
1950-1951
.
Men
kon
pas
overgaan
tot
de
benoeming
van
een
onderwijzer
als
de
school
van
Eikevliet
voorzag
in
een
volwaardig
klaslokaal.
Als
overgangsmaatregel
werd
deze
derde
klas
ingericht
in
het
lokaal
voor
medisch
schooltoezicht
en
werd
Alfons
De
Coninck
als
voorlopige
onderwijzer
aangesteld.
Architecten
Ernest
Lamot
en
Beeckmans
ontwierpen
een
plan
voor
het
bouwen
van
het
derde
klaslokaal
bovenop
het
bestaande
schoolgebouw.
De kostenraming bedroeg 491.153,63 frank. Het bleef echter bij plannen.
Op
24
november
1954
brak
een
tweede
schoolstrijd
uit.
De
grote
knelpunten
waren
de
bezuinigingen
ten
nadele
van
het
vrij
onderwijs
en
het
ontslaan
van
een
aantal
leerkrachten
met
een
diploma
van
het
vrij
onderwijs
die
in
het
officiële
onderwijs
werkzaam
waren.
De
geestelijkheid
en
de vakverenigingen coördineerden een staking, met als gevolg dat in de meeste vrije scholen weinig of geen leerlingen kwamen opdagen.
Door
de
wet
van
27
juli
1955
werd
in
de
rijksscholen
de
vrije
keuze
ingevoerd
tussen
godsdienst
en
zedenleer.
In
de
vrije
scholen
zou
de
staat
enkel
nog
instaan
voor
de
salarissen
van
het
personeel,
en
de
gemeente
verloor
het
recht
om
deze
scholen
te
subsidiëren.
Het
'Schoolpact'
van
16
november 1958
bood voor de drie grote partijen (
CVP
,
BSP
en de
Liberale Partij
) een aanvaardbare oplossing.
In grote lijnen omvatte het 'schoolpact' de volgende belangrijke punten:
1
.
Steun zal gegeven worden aan alle erkende onderwijsvormen.
2
.
De
vrije
keuze
van
het
gezinshoofd,
die
kiest
voor
een
school
op
redelijke
afstand
van
de
woonplaats,
impliceert
gratis
onderwijs
en
een
onbeperkt uitbreidingsrecht van de officiële scholen, evenals een recht op subsidie voor de vrije scholen.
Schoolhoofd
Clement
Verbruggen
ontving
in
1957
het
ereteken
'Gouden
Palmen
der
Kroonorde'
en
het
'Burgerlijk
Kruis
1ste
klas'
.
Clement
Verbruggen
ging
met
pensioen
op
1
december
1957
.
Op
dezelfde
dag
stelde
de
gemeenteraad
Gustaaf
De
Clercq
aan
als
tijdelijk
schoolhoofd
en
Julien Maes
als
voorlopig onderwijzer
. Op
1 maart 1958
werd
Julien Maes
aangesteld als
onderwijzer
in de gemeentelijke school.
In
1968
werd de gemeentelijke jongensschool geschilderd, wat een kostprijs van 65.808 frank met zich meebracht.
Bij
gebrek
aan
een
aparte
school
gingen
de
lagere
schoolmeisjes
van
1971
tot
1975
naar
de
gemeentelijke
jongensschool
van
het
dorp.
Veel
ouders
vonden
de
graadklassen,
waar
twee
of
drie
leerjaren
bij
elkaar
zaten
en
onderwezen
werden
door
één
onderwijzer,
geen
deugdelijk
systeem
en
stuurden
hun
kinderen
naar
de
grotere
scholen
van
Puurs
of
Bornem.
In
die
periode
was
het
aantal
leerlingen
belangrijk
voor
het
behouden
van
een
klas.
Om
drie
klassen
te
mogen
organiseren,
moest
men
55
leerlingen
tellen.
Om
dit
getal
te
verzekeren,
werden
er
initiatieven
genomen zoals
naschoolse Franse les
en
huisbezoeken
.
Met
ingang
van
1
januari
1972
werden
de
volgende
facultatieve
toelagen
toegekend
aan
het
onderwijs:
zwemsportbeoefening
in
het
zwembad
van Temse,
middagmaalbewaking
en
naschoolse taallessen
.
Afschaffing van de Gemeentelijke School
Net
als
de
andere
gemeentelijke
scholen
werd
besloten,
tijdens
de
gemeenteraadszitting
van
19
september
1975
,
om
de
school
af
te
schaffen
wegens
gebrek
aan
leerlingen.
Ook
de
gemeentelijke
jongensschool
van
Eikevliet
werd
niet
gespaard.
Voor
het
oude
schoolgebouw
van
de
jongensschool
werd
begin
september
1999
een
gratis
erfpachtovereenkomst
gesloten
tussen
het
gemeentebestuur
en
de
bouwmaatschappij
Gezellige Woningen
. Er werden vijf huizen gebouwd op basis van een huurovereenkomst.
Bron(nen):
200 jaar onderwijs te Hingene-Wintam-Eikevliet, Tentoonstellingbrochure, De Casteleyn vzw, 1997
Van Eycke tot Eikevliet, Danny Polfliet, Jaarboek Vereniging voor Heemkunde in Klein-Brabant vzw, jaargang 43, 2008
Jongenschool Eikevliet - Schooljaar 1937-1938
Frans
Andries,
Florent
Pintens,
Frans
Van
Hoomissen,
Jean
Buyst,
Marcel
Aerts,
Felix
Caluwaerts,
Viktor
Verstraeten,
Viktor
Walraevens
en
Leopold
Van
Hoomissen,
Florent
Boeyckens,
Raymond
Van
Barel,
Frans
Van
Hoomissen,
Frans
Verbruggen,
Emiel
Van
Hoomissen,
Frans
Buyst,
Flies,
Frans
Van
Weerdt,
Frans
Byl
en
meester
Clement
Verbruggen,
André
Smet,
Jos
Borghijs,
Leopold
Van
Breedam,
Jules
Van
Oost,
Viktor
Reymenants,
Louis
Tersago,
Cesar Segers en Leopold Meys
Foto: Archief Danny Polfliet